سیمۆن بۆلیڤار

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە سیمۆن بوولیڤارەوە ڕەوانە کراوە)

لەدایکبوون٢٤ی تەممووزی ١٧٨٣
مەرگ١٧ی کانوونی یەکەمی ١٨٣٠
ئایینکاتۆلیک


سیمۆن خۆزە ئەنتۆنیۆ دی لا سانتیسیما ترینیداد بۆلیفار، لە ٢٤ی تەممووزی ١٧٨٣ لەدایکبووە و تا ١٧ی کانوونی یەکەمی ١٨٣٠ ژیاوە، نەتەوەییەکی ئەمریکای باشوور و دامەزرێنەر و سەرۆکی کۆڵۆمبیای گەورە، ناونرا بە (جۆرج واشینگتنی ئەمریکای لاتینییە) ئەمەش لەبەر ئەو ڕۆڵەیە ھەیبوو لە ئازادکردنی زۆر لە دەوڵەتەکانی ئەمریکای لاتینی، کۆلۆمبیا و ڤەنزوێلا و ئیکوادۆر و بۆلیڤیا و پیروو، کە لە ژێر دەسەڵاتی ئیسپانیادا بوون لە سەدەی شانزەوە.

بۆلیڤار لە گەنجیدا سەردانی ئورووپای کردبوو و کاریگەر بوو بە ڕۆشنبیری ئوروپا و بە شەڕەکانی ناپلیۆن لە ئیسپانیا و کاتێک ناپلیۆن حکومەتی ئیسپانیای ڕووخاند، ھاندەرێک بوو بۆ بۆلیڤار کە ھەمان شت بکات بەرامبەر ئیسپانیا لە ئەمریکای باشوور و سوێندی خوارد کە وڵاتەکەی ڕزگار بکات لە ئیستیعمار، و بۆلیڤار بوو بە ئەفسەرێک لە سوپای شۆڕشدا، و دوای زنجیرەیەک شەڕی دوور ودرێژ بۆلیڤار سەرکەوت بەسەر ئیسپانیادا و ئەو دەوڵەتانە سەربەخۆییان بە دەست ھێنا، و بۆلیڤار وەک ئازدکەرێک ڕێزی خەڵکی بەدەستھێنا، بەڵام لە ڕۆژانی کۆتاییدا ڕووبەڕووی ناڕەزاییەکی توند بۆیەوە کاتێک ھەوڵیدا ئەمریکای باشوور لە ژێر دەسەڵاتی خۆیدا یەک بخات و ناوی بۆلیڤیا بە ناویەوە ناونراوە.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

ویکیپیدیای ئینگلیزی، وتاری سیمۆن بوولیڤار